همدان؛ پایتخت تاریخ و تمدن ایران
همدان؛ پایتخت تاریخ و تمدن ایران
برای اکثر ما فصل بهار و آغاز سال نو، همراه با یادآوری مسافرت های نوروزی و خاطرات سفرهای گذشته است.
در این فصل سال اقلب ما وقتی دور هم جمع میشیم، از خاطرات و زیبایی ها و چیزهای که
در مسافرت ها یاد گرفتیم یا تجربه کردیم، برای هم تعریف میکنیم.
و آرزو میکنیم که کاش به جاهایی که قبلا رفتیم دوباره سر بزنیم و حس خوب مسافرت های گذشته رو دوباره تجربه کنیم.
بازدید از آثار تاریخی و دانستن درباره گذشتگان، تماشای زیبایی های طبیعت،
تفریح های هیجان انگیز، تجربه ی آشنایی با اقوام و مردم هر منطقه،
بازدید ار بناها و شهرها با معماری جالب، خرید صنایع دستی و خیلی چیزهای دیگه؛
همیشه جز بهنرین تجربه ها و خاطرات ما در مسافرت ها هستند.
اگر علاقه دارید به جایی سفر کنید که همه ی این ویژگی ها رو داره و اگر دنبال یک تجربه ی عالی از سفر هستید
حتما این مطلب را تا پایان مطالعه کنید…
ایران بزرگ با تنوع اقلیمی و زیستی و جاذبه های تاریخی و گردشگری فراوان، مقصد بسیاری گردشگران خارجی و داخلی است.
با ما همراه باشید؛ قصد داریم یکی از زیباترین مناطق ایران که با میراث تاریخی کهن و طبیعت زیبا و معماری و شهرسازی خاص،
اطلسی از جاذبه های گردشگری است را، به شما معرفی کنیم و با این استان زیبا بیشتر آشنا شویم.
همدان؛ پایتخت تاریخ و تمدن ایران
همدان با اقلیم کوهستانی و طبیعت بکر، قدمت تاریخی و آثار باستانی متنوع، صنایع دستی زیبا و ویژگی های جالب دیگر،
به یک قطب گردشگری در کشور تبدیل شده است که هر سال میزبان گردشگران خارجی و داخلی بسیاری میباشد.
همدان، با تمدن ۳ هزار ساله که یکی از کهن ترین شهرهای جهان بشمار می رود و با هزار و هشتصد اثر تاریخی و گردشگری،
در سال ۸۵ با مصوبه مجلس شورای اسلامی به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران معرفی شد.
مکان های تاریخی در شهر همدان به قدری گسترده است که بازدید از همه ی آن ها در طول روز ممکن نیست.
استان همدان در منطقه مرتفع قرار گرفته است به همین دلیل از آب و هوای بی نظیری دارد.
همدان در فصل زمستان برای ورزش های زمستانی مانند کوهنوردی و اسکی بسیار مناسب است.
در فصل تابستان نیز هوا به حدی مطبوع است که به هیچ وجه احساس نمی کنید که تابستان است!
همدان با آثار تاریخی و باستانی ارزشمندی همچون تپه هگمتانه، کتیبه های گنجنامه، آرامگاه بوعلی سینا، آرامگاه باباطاهر،
گنبد علویان و جاذبه های طبیعی همچون غار علیصدر، به عنوان پنجمین شهر گردشگری کشور شناخته می شود.
از شهر های استان همدان می توان به تویسرکان، ملایر، نهاوند و کبودرآهنگ اشاره کرد که هرکدام دارای دیدنی های منحصر بفردی هستند.
با ما همراه باشید تا در ادامه با استان همدان و جاذبه های گردشگری پایتخت تاریخ و تمدن ایران بیشتر آشنا شویم.
آبشار گنجنامه و کتیبه های هخامنشی
همدان؛ پایتخت تاریخ و تمدن ایران، واقع در منطقه کوهستانی است و به همین دلیل طبیعت بکر و زیبایی دارد. شهر همدان در دامنه کوه الوند قرار دارد.
کوه ها، دره ها، آبشارها، غارها، دشت ها و رودخانه ها، با منظره های زیبا و به یادماندنی، جز جذاب ترین ویژگی های توریستی استان می باشد.
و هر سال گردشگران بسیاری را برای سفر به این منطقه از کشور ترغیب میکند.
یکی از جالبترین دیدنی های همدان که مجموعهی کاملی از یک محیط تفریحی، تاریخی و طبیعی میباشد دهکده توریستی گنجنامه است.
در دل دامنه های الوند که در 5 کیلومتری جنوب غربی شهر همدان و درمسیر عباس آباد، دو کتیبه مشهور از دوره ای هخامنشی بر روی سنگی حک شده است.
مضمون این دو کتیبه مانند سایره کتیبه های هخامنشی درود به اهورا مزدا و درخواست نگهداری از کشور توسط او، و ذکر نسب شاهان هخامنشی است.
همدان، به عنوان پایتخت دوم امپراتوری هخامنشی به اندازه ای اهمیت داشت که دو کتیبه مهم از شاهان هخامنشی
بر دامنه های شمالی الوند به عنوان یادگار این دوران باقی مانده است.
کتیبه های گنجنامه قدمتی بالای 2500 سال دارند و یکی از قدیمی ترین و مهم ترین آثارهای باستانی در ایران محسوب می شوند.
منطقه گنجنامه همدان، در زمان هخامنشیان یکی از شعبه های اصلی راه باستانی است که هگمتانه ( پایتخت تابستانی هخامنشیان ) را به بابل در مرکز میانرودان مرتبط میکرده.
و به دلیل ختم شدن این مسیر به بابل، آن را یک راه مقدس می دانستند.
این جاده همان راهی است که در عهد هخامنشیان هم وجود داشته
و داریوش و خشایارشاه با لشگریان و همراهان خویش از آن عبور میکردهاند.
داریوش اول در حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد و پس از به اتمام رسیدن کار
سنگ نوشته های بیستون کرمانشاه، دستور نقر ( حجاری ) کتیبههای گنجنامه را داد.
پس از او فرزندش خشایارشاه نیز به پیروی از پدرش دستور نقر یک کتیبه دیگر، دقیقا در مجاورت همان کتیبه را داد.
در کناره های این دو لوح، سوراخ هایی روی صخره دیده می شوند،
که نشان از وجود پوششی برای محافظتشان از گزند عوامل طبیعی همچون طوفان، باران، آفتاب و… در سال های دور دارد.
آبشار گنجنامه در تمام فصول سال یکی از مقاصد مورد علاقهی گردشگران می باشد.
در پشت آبشار دشتی زيبا و پرگل در دامنهی کوه الوند گسترده شده است که به ميدان ميشان معروف است.
اين دشت زيبا در فصل بهار ميعادگاه علاقهمندان به کوه و طبيعت، گروههای مختلف کوهنوردی و ورزشکاران است.
در فصل گرم سال دشت میشان، میزبان عشایر است که با برپایی سیاه چادر و عرضه محصولات محلی مانند دوغ و نان از گردشگران پذیرایی میکنند.
در ميان صخرههای اطراف دشت ميشان، آبشارهای فصلی بسيار زيبايی جریان دارند.
از نزديکی آبشار گنجنامه، جادهای جدا میشود که با گذشتن از پيچوخمهای دامنهی کوه الوند
و دشتهای مرتفع بسيار زيبا به شهر تويسرکان، مرکز گردوی ايران میرسد.
در اوایل بهار مسير گنجنامه به تويسرکان، بسیار دیدنی و غیرقابلوصف است.
آبشار گنجنامه در فصل زمستان نيز بسيار ديدنی است.
قنديلهای بزرگ يخی و صخرههايی محصور در برف، مکان مناسبی برای علاقهمندان به ورزش هيجانانگيز يخنوردی است.
دهکده توریستی گنجنامه با امکانات خدماتی و تفریحی و اقامتی پذیرای مسافران عزیز میباشد.
تله کابین گنجنامه،یکی از تفریحات جذابی است که در مجموعه گنجنامه میتوانید از آن استفاده کنید
و به دشت میشان که در ارتفاع ۲۸۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد بروید.
آب و هوای مطبوع کوهستان، درهی زیبای الوند و چشمانداز بینظیر دشت میشان سبب شده است
که گردشگران زیادی از نقاط مختلف کشور و حتی جهان، به این منطقه سفر کنند.
امکانات خاص هیجانانگیز ورزشی نظیر سکوی پرش بانجی جامپینگ، کابل پرواز تیرول، دیواره سنگنوردی، پیست تریال،
تعادل هوایی (رنجر)، سالن بولینگ، پیست اسکی، پیست سورتمهسواری و …
به همراه امکانات و خدمات ویژهی تفریحی شامل خط تلهکابین، کافیشاپ و رستورانهای متنوع، شهربازی سرپوشیده،
باغ گیاهان و پارکینگهای روباز و سرپوشیده قابلیت حضور گردشگران را به بهترین شکل فراهم کرده است.
مجموعه فروشگاهی کاما درخدمت مسافران عزیز نوروزی
مجموعه تفریحی تپه عباس آباد
تپه عباس آباد همدان یک مجموعه تفریحی با طبیعت زیبا در چهار فصل و امکانات رفاهی و ورزشی متنوع میباشد.
اگر دوست دارید یک روز خوب و پر از سرگرمی و شادی را در کنار خانواده تجربه کنید، حتما به تپه عباس آباد همدا ن سر بزنید.
تپه عباس آباد، بام همدان است و به دلیل موقعیت مکانی عالی و بهترین دید به شهر همدان،
به یکی از مکان های گردشگری محبوب در کشور تبدیل شده است.
این مجموعه خدمات رفاهی و اقامتی را نیز ارائه می دهد و در جهت ارائه بهترین خدمات به گردشگران و بازدیدکنندگان،
اقدام به ساخت واحدهایی برای اقامت در بام همدان نموده است.
از ویژگی های تپه گردشگری عباس آباد، مناظر بکر طبیعی و فضای سرسبز آن است.
این تپه یک مکان بسیار مناسب برای تعطیلات خانوادگی یک یا چند روزه می باشد.
طبیعت بام همدان سرشار از زیبایی و آرامش است و آن را به یک مکان بی نظیر برای استراحت تبدیل کرده است.
یکی از جاذبه های طبیعی تپه عباس آباد، آبشار خروشان آن است.
در این تپه علاوه بر آبشار طبیعی، یک آبشار مصنوعی نیز وجود دارد که از فضایی بسیار زیبا برخوردار است.
تپه گردشگری و تفریحی عباس آباد از هر آنچه در یک مکان گردشگری نیاز است، برخوردار است
و به همین خاطر پیشنهاد می کنیم که اگر به شهر همدان مسافرت می کنید، از این مکان فوق العاده بازدید نمایید.
استخر بزرگ برخوردار این مجموعه ضمن زیباسازی فضا، در فصل گرم سال با خنک کردن هوا،
محیطی دنج و آرامش بخش را برای استراحت و تفریح فراهم میکند.
در این استخر یک رستوران شیک به شکل جزیره ای واقع شده است که تجربه خوردن
یک وعده غذایی خوشمزه، در نهایت آرامش برای شما فراهم میکند.
تپه عباس آباد از یک سینمای روباز برخوردار است که در فصل های گرم سال روشن می باشد. این مجموعه گردشگری دارای یک زمین مخصوص اسکیت نیز می باشد که لحظات شادی را برای شما خواهد ساخت.
این مجموعه دارای پارکینگ، مسجد، رستوران و فست فود، کافی شاپ، شهر بازی و زمین اسکیت و قایقرانی و… میباشد.
غار علیصدر
یکی از جاذبههای طبیعی و اعجابآور همدان؛ پایتخت تاریخ و تمدن ایران، غاری اسرارآمیز به نام علیصدر است،
که واقع در روستای علیصدر شهرستان کبودرآهنگ می باشد.
غار علیصدر در سال ۱۳۸۷ بهعنوان بیست و سومین اثر طبیعی ملی ایران به ثبت رسیده است.
این غار تنها غار تالابی ایران و از معدود غارهای آبی قابل قایقرانی جهان است که طولانیترین مسیر قایقرانی را دارد.
علیصدر همچنین یکی از بزرگترین غارهای آبی جهان نیز به شمار میرود و قدمت آن
به دوران دوم زمینشناسی یا ژوارسیک (۱۹۰-۱۳۶ میلیون سال قبل) برمیگردد.
در تمام مسیر، قندیلها (استالاکتیتها و استالاگمیتها)، سنگها و مجسمههایی
بهشکلهای عجیب و غریب یا شبیه حیوانات میبینید.
پنجه عقاب، مجسمه آزادی، شیر دو سر، کبوتر، قایق وارونه، خوشه انگور،
گلکلم و سنگی شبیه اسم مبارک الله از جمله این اشکال هستند.
این مجسمههای سنگی و طبیعی بهدلیل فرسایش سنگهای آهکی
در طول میلیونها سال به وجود آمدهاند و همچون اثری هنری جلوهگری میکنند.
همچنین غار علیصدر، تالارهای متعددی دارد که از ویژگیهای آن نیز محسوب میشود.
تالار آزادی با طول ۱۰۰ متر، عرض ۶۰ متر و ارتفاع ۴۰ متر، مشهورترین این تالارها است.
تاکنون نزدیک به ۱۲ کیلومتر از دهلیزها و مسیرهای غار شناسایی شده و تنها ۲٫۲ کیلومتر از آن مورد بازدید علاقهمندان قرار میگیرد.
بیرون از غار علیصدر امکانات رفاهی و تفریحی از جمله شهربازی، مرکز خرید صنایعدستی استان همدان،
رستوران، کافیشاپ، پارکینگ و نمازخانه وجود دارد.
همچنین برای اقامت میتوانید از هتل و مهمانسرا ها استفاده کنید و یا در فضای سبز اطراف ورودی چادر بزنید.
جاده تاریک دره و پیست اسکی
پیست اسکی تاریک دره همدان از معدود پیست های بین المللی کشور به شمار می رود که حتی برخی ها زمان استفاده
از آن را بهتر از پیست های مطرح تهران و البرز ارزیابی می کنند.
این پیست در دهه ۸۰ طی بازدید ناظران فدراسیون جهانی اسکی در فهرست پیست های بین المللی کشورمان قرار گرفت.
پیست اسکی تاریک دره با یک هزار و ۶۰۰ متر طول قابلیت برگزاری مسابقات اسکی
روی چمن و برف را در تمام فصول سال دارد.
نزدیکی تهران به همدان و قرار گرفتن موقعیت جغرافیایی پیست تاریک دره در نزدیک ترین مسیر تردد
تا مرکز شهر همدان باعث شده تا اسکی بازان شرایط آن را ایده آل بدانند.
جاده پر پیچ و خم این پیست از میان کوه و دره، مسیری با جاذبه طبیعی
و نمایی زیبا از طبیعت بکر کوهستان به تصویر می کشد.
مجموعه فروشگاهی کاما درخدمت مسافران عزیز نوروزی
باغ موزه دفاع مقدس همدان
بسیاری از حوادث و رویدادهای که بشریت با آن رو به رو میشود متواند به مقصود گردشگری تبدیل شود.
جنگ نیز ازین قاعده مستثنا نیست.
موزه های جنگ همیشه یادآور تلخی ها و روزهای سخت و در عین حال رشادت ها و جوانمردی ها، و زمینه ساز رشد و شکوفایی هستند.
در دوران 8 ساله دفاع مقدس، سه استان خوزستان، ایلام و کرمانشاه به طور جدی درگیر جنگ و تبعات آن بودند و آسیبهای زیادی را متحمل شدند.
همدان نیز از جمله استان هایی است که اگرچه به طور مستقیم با جنگ درگیر نبود،
ولی تأثیر زیادی در عملیات های حساس و نیز نقش موثری، به ویژه در حوزه پشتیبانی جبهه ها داشت.
وجود هشت هزار شهید والا مقام و سرافراز و فرماندهان و سرداران مبتکر گویای نقش پر رنگ این استان در دوران دفاع مقدس بوده است،
ضمن اینکه چندین مرتبه مورد حملات هوایی دشمن قرار گرفت
و تعداد زیادی از مردم در سنین مختلف جان خود را از دست دادند.
یادمان این شهدا در باغ موزه دفاع مقدس همدان فرصتی است
برای آشنایی بیشتر با حوادث و رویدادهای دوران جنگ 8 ساله.
در این مجموعه گالری هایی به بیان نقش نیروی هوایی، ایثارگران، جهاد سازندگی و بسیج و سپاه در جنگ تحمیلی پرداخته است.
محوطه بیرونی موزه شامل فضاسازی و تندیس و سردیس ها و ماکت های نظامی میباشد.
طراحی فضای سبز این مجموعه، دریاچه مصنوعی با آبنمای موزیکال، نمایش موشک های برد بلند
در باغ موزه و المان های زیبا، جدابیت خاصی به این مجموعه داده است.
اگر به همدان سفر کردید حتما از این مجموعه زیبا و جداب دیدن کنید.
آثار تاریخی و بناهای شاخص همدان؛ پایتخت تاریخ و تمدن ایران:
هگمتانه
همدان به اندازه ای قدیمی و تاریخی است که طبق مشاهدات و شواهدی
که باستان شناسان در جریان کند و کاوها در این استان به دست آورده اند،
مشخص شده است که بشر در این منطقه از ۳ هزار سال قبل سکونت داشته است.
اولین بنا و سازه ای که در شهر همدان ساخته شده است
متعلق به یکی از پادشاهان ماد به نام دیااُکو بوده است.

اسکلت انسانی در موزه هگمتانه که به همان شکل کشف شده نگهداری میشود
شهر باستانی هگمتانه، نخستین پایتخت ایران بوده و به همراه آتن در یونان و رم در ایتالیا و شوش در خوزستان،
از معدود شهرهای باستانی جهان است که همچنان زنده و مهم ماندهاست.
هرودوت این شهر را ساخته دیااُکو دانسته و گفتهاست که هفت دیوار داشته که هر کدام به رنگ یکی از سیارهها بودهاند.

طرحی از قصر هفت حصار
یکی از مشهورترین نام هایی که همه ی ما از همدان می دانیم و به گوشمان خورده است، هگمتانه می باشد.
هگمتانه یادآور گرد همآیی بزرگ مادها برای انتخاب دیااُکو به عنوان نخستین پادشاه ماد است.
هگمتانه نامی است که هِرُدوت برای این منطقه به کار برد.
در منابع تاریخی نام دیگر این منطقه اکباتان میباشد که تلفظ هگمتانه به زبان یونانی است.
بنا به گفته مورخین یونانی، دیااکو پس از اینکه هگمتانه را به پایتختی خود برگزید،
تصمیم به ساخت قصری عظیم و مستحکم، به صورت هفت قلعه ی تودرتو، گرفت.
بهطوری که کاخ پادشاهی و خزانه، در درون قلعه هفتم قرار داشته باشند. دیااکو، به تقلید از رنگآمیزی قصرهای بابلی،
دستور داده بود کنگرههای هر قلعه را به رنگی مخصوص درآورند.
به این ترتیب؛ رنگ کنگرههای قلعه اول سفید، دومی سیاه، سومی ارغوانی، چهارمی آبی، پنجمی نارنجی،
و کنگرههای باروی داخلی سیمین (نقره ای) و زرین (طلایی) بودند.
محیط بیرونیترین دیوار قلعه، تقریباً به اندازه حصار شهر آتن بودهاست.
پلیبیوس مورخ یونانی (۲۰۴ تا ۱۳۲ قبل از میلاد) مینویسد:
«در دامان کوه اورنت، («اورنت» یا «اورانتس» = الوند)، شهر هگمتانه با قلعه و ارگ مستحکم
و حیرتآوری قرار گرفته و قصر شاهی در داخل آخرین قلعه آن استوار گردیدهاست.
وضع ساختمانی، آرایش عجیب و تزئیناتی که در آن به کار رفته به نحوی بوده،
که توصیف آن مبالغهآمیز به نظر میرسد.
چوبهایی که در آن به مصرف رسیده، پوشیده از زر و سیم است.
درها، ستونها و رواقهای آن، با هزاران گونه کندهکاری و نقش و نگار آراسته شدهاند.
یک دیوار بیپیرایه و یک تیر عاری از زیور، در آن کاخ نیست.
حتی کاشیهایی که زینتبخش «ازارهها» و دیوارههای درونی قصر است،
با پوششی از آب نقره، سیم اندود گشته و همهٔ چوبها از جنس سرو و کاج هستند.»
شهر زیر زمینی سامن

در سال ۱۳۸۴ بود که شرکت مخابرات استان همدان در حال کشیدن فیبر نوری
به فضاهای شهر زیر زمینی سامن برخورد و راه ورودی این شهر نمایان شد.
کارشناسان میراث فرهنگی استان همدان وارد کار شدند و راههای ورودی ایمن را ایجاد کردند.
در سال ۱۳۸۶ اولین فصل کاوش در دست کندهای سامن آغاز شد
و هم اکنون امکان بازدید از این شهر زیرزمینی وجود دارد.
این مجموعه بطور کل در دل بستر سنگ گرانیت بصورت دست کند ایجاد شده است.
در کاوش های باستان شناسی سامن از دیر باز مورد توجه اقوام تاریخی
و در دوره های مختلف نیز محل سکونت و مامن مردم منطقه بوده است.
بنا به گفته قدیمیان در این شهر زیر زمینی در گذشته مراسم مذهبی و بعدها بصورت پناهگاه از آن استفاده می شده
و در مقاطعی تدفین هایی در آن صورت می گرفته است.
شیر سنگی
همدان پایتخت تابستانی شاهان اشکانی نیز بودهاست.
در میدان شیر سنگی همدان، مجسمه شیر سنگی بزرگی قرار دارد.
در زمان اشکانیان این مجسمه با مجسمه دیگری که نظیر و قرینه آن بوده،
در ورودی یکی از دروازههای شهر قرار داشته است.
عربها از این دروازه بابالاسد نام برده اند.
در سال ۹۳۱ میلادی (۳۱۹ هجری) همدان مورد حمله مردآویج،
بنیانگذار سلسله آل زیار قرار گرفت.
مردآویج غارت و قتلعامی عظیم کرد و شیرسنگی را از دروازههای شهر به خاک افکند،
در نتیجه یکی از این دو مجسمه تاریخی بینظیر به کلی خرد شد و دیگری هنوز هم باقیاست.
مجموعه فروشگاهی کاما درخدمت مسافران عزیز نوروزی
گنبد علویان
بنای ارزشمند گنبد علویان یادگاری از قرن ششم هجری است.
یعنی زمانی که حکومت شهر همدان به دست سادات علوی افتاد.
این اثر یکی از شاهکارهای معماری و گچبری بعد از اسلام در همدان است.
گنبد علویان یکی از یادمانهای متعلق به اواخر دوره سلجوقیان
در قرن ششم هجری است که به عنوان مسجد احداث شده بود.
و در دورههای بعد با ایجاد سردابی در زیر زمین به مقبره آن خاندان تبدیل گردیدهاست.
اگر به معماری اسلامی و ایرانی علاقمند هستید و درباره سیر تغییر
و تحولات معماری ایران کنجکاو هستید، حتما از این اثر تاریخی ارزشمند بازدید کنید.
آرامگاه بوعلی سینا
در قرن دهم و یازدهم میلادی (از نیمه دوم چهارم هجری تا سال ۴۱۴ هجری قمری)
همدان یکی از پایتختهای ایران محسوب میشد.
ابوعلی سینا دانشمند مشهور ایرانی مدتی در این شهر
وزارت شمسالدوله دیلمی را به عهده داشت.
آرامگاه این فیلسوف و پزشک نامدار اکنون در همدان؛
پایتخت تاریخ و تمدن ایران قرار گرفتهاست.
بنای آرامگاه تلفیقی از دو سبک معماری ایران باستان و ایران بعد از اسلام است.
در طراحی این مجموعه از عناصری از
هنر معماری سنتی ایرانی استفاده شدهاست.
عناصری مانند برج، الهام گرفته از برج گنبد قابوس، باغچهها متأثر از باغهای ایرانی،
آبنماها الهام گرفته از حوض خانههای سنتی،
و نمائی با روکار سنگهای حجیم و خشن خارا که با سنگ گرانیت کوهستان الوند
آراسته شده و نمودار کاخهای باستانی ایرانیان است.
به گفتهٔ سیحون (در کتاب نیم قرن آثار معماری و نقاشی سیحون) ۱۰ ستون ایوان نشانهٔ ده قرن پس از بوعلی ست
(با توجه به اینکه ساخت این آرامگاه به مناسبت گرامیداشت هزاره بوعلی بود)
و ۱۲ ستون برج نمادی از دوازده دانشی ست که بوعلی در روزگار خود بر همهٔ آنها چیره بود.
درحال حاضر تالار جنوبی آرامگاه به عنوان موزه محل نگهداری سکه، سفال،
برنز و سایر اشیاء کشف شده مربوط به هزارههای قبل از میلاد و دوران اسلامی اختصاص یافته،
و در تالار شمالی کتابخانهای مشتمل بر ۸۰۰۰ جلد کتاب خطی
و چاپی نفیس ایرانی و خارجی و غرفههایی مربوط به آثار بو علی سینا
و شعرا و نویسندگان همدانی نگهداری میشود.
مکمل این بنا بوستانی به شکل نیم دایره با فضای سبز است
و نیز تندیس ابوعلی سینا در حالی که کتابی در دست دارد
در ضلع شرقی میدان نصب شدهاست.
آرامگاه باباطاهر عریان
باباطاهر عریان از شعرا و عرفای بزرگ قرن چهارم و پنحم هجری است.
او یکی از مشهورترین دوبیتی سرایان ایرانی است،
که گذشت زمان نتوانسته دوبیتیهای شورانگیزش را
که به زبان پهلوی سروده شدهاست از یادها بزداید.
آرامگاه باباطاهر در همدان؛ پایتخت تاریخ و تمدن ایران در مرکز میدانی مستطیل شکل، زیبا، سرسبز،
با گنبدی فیروزهای منشوری شکل،
بر قاعدهای هشت ضلعی
بر بالای تپهای کم ارتفاع قرار گرفته است.
سقف آرامگاه کاشی کاری معرق میباشد.
ستونهای هشتگانه برج، قطعه سنگ مزار،
کف و پلههای آرامگاه از سنگ گرانیت حجاری شدهاست،
و بنای اصلی نیز به ابعاد ۱۰ × ۱۰ متر با مجموعهای از
منشورها پوشیده شده و دارای مدخلهای ورودی و منفذهای نور است.
در محوطه داخلی آرامگاه ۲۴دو بیتی از سرودههای باباطاهر
بر روی ۲۴ قطعه سنگ مرمرین نوشته و نصب شدهاست.
دو لوحه برنجی نیز در محوطه داخلی نصب شدهاست
که یکی از آنها اسامی هیئت مؤسس انجمن آثار ملی به هنگام ساختمان آرامگاه،
و دیگری نام برخی از شخصیتهایی است که در کنار بابا طاهر دفن شدهاند.
مساحت کل زیر بنای آرامگاه و باغ آن حدود ۸۹۶۵ متر مربع برآورد شدهاست.
ترانههای شورانگیز بابا طاهر با لهجه دلپذیر لری سروده شده،
و ترجمان روح و قلب حساس و پر سوز این عارف گرانمایه است،
و اهل ذوق و حال را با جذبه خاصی تحت تأثیر و سحر خود قرار میدهد.